Proprioceptie


‘werken aan een beter lichaamsbewustzijn’


Balans- en coördinatie-oefeningen voor het paard zijn erg populair. Onder coördinatie verstaan we het samenwerken van verschillende spieren om te komen tot een bepaalde beweging. Maar zonder tussenkomst van het zenuwstelsel zullen spieren weinig doen.

Voor een zinvolle beweging is zintuiglijke waarneming en verwerking daarvan in het zenuwstelsel namelijk net zo belangrijk als de onderlinge spiercontracties.
 

Neem eenvoudigweg een beweging als lopen als voorbeeld;

Goed gecoördineerd lopen bestaat achtereenvolgens uit zintuigelijk waarnemen, het verwerken van die verkregen informatie en tot slot de daaropvolgende zinvolle motorische actie. Een stoornis op één of meerdere van deze drie niveau's leidt onherroepelijk tot bewegingsproblemen.

De manier van voortbewegen van een paard hangt grotendeels af van de lichaamsverhoudingen (gewicht, bouw) van het paard en de omstandigheden waaronder het paard moet bewegen. Denk bijvoorbeeld aan een de manier waarop wij onze paarden houden en wat wij met hen doen.  

Grotendeels is de manier van bewegen van een paard dus vastgelegd. Maar ze is wel degelijk trainbaar door de omgeving van het paard opnieuw in te richten. En met de juiste training kan de coördinatie van het paard aanzienlijk verbeteren! Het paard zal opnieuw leren schakelen, leren voelen waar en hoe hij zijn voeten neerzet.  
  

Bewegingsgevoel of propriocepsis trainen

Doordat ze zo dicht bij de wervelkolom liggen, zijn de houding- en balansspieren van een paard in staat te communiceren met het centrale zenuwstelsel over hoe het gesteld is met de spierspanning in het paardenlichaam. De spier spanning die bijvoorbeeld tijdens het lopen ontstaat in de banden, pezen en de dieper gelegen houding- en balansspieren van het paard wordt vervolgens waargenomen door verschillende sensoren van het centrale zenuwstelsel. De informatie die deze sensoren opvangen, noemen we 'propriocepsis' of bewegingsgevoel. 

Daarnaast spelen druksensoren in onder andere de voeten van het paard een rol bij de handhaving van zijn evenwicht en de balans en zijn mogelijkheid tot het doseren van afzetkracht tijdens het lopen. 
 

Tenslotte zijn informatie uit zijn evenwichtssysteem en de ogen (visuele indrukken) van groot belang voor de doelgerichtheid van de beweging. 

Proprioceptie of lichaamsbewustzijn kan een rol spelen om de beweging doelgerichter te maken, maar lichaamsbewustzijn op zichzelf is niet nodig om een beweging efficiënt te maken. Met andere woorden: een paard hoeft zich niet bewust te zijn van zijn vier benen om te kunnen bewegen. Maar ter voorkoming van blessures is het van belang dat we streven naar een zo optimaal mogelijk bewegingspatroon. 
 


In de praktijk gebruik ik in mijn trainingen onder andere grondwerk, balans pads, turn- en gymmatten, een balansboard, opstapjes, balkjes en bodywraps. Door het paardenlijf deze nieuwe informatie aan te bieden werken we in op het somatisch zenuwstelsel. Op deze manier werk je aan een beter lichaamsbewustzijn.



Ben je benieuwd wat mijn trainingen voor jou en je paard kunnen betekenen? Informeer gerust naar de mogelijkheden voor een workshop bij jou op stal of een privé-sessie.

 
 
 
E-mailen
Bellen